Ғылыми-зерттеу жұмыстарының тақырыптары

                Университеттің негізгі міндеті - Қазақстан Республикасының экономикасын көтеру мен тұрақтандыруға бағытталған ғылыми зерттеулерді жоспарлау, ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және қамтамасыз ету, жоғары білікті ғылыми кадрларды даярлау, зерттеу нәтижелерін оқу процесіне және өндіріске ендіру.

               Шымкент университеті 2018 жылдың қаңтарында «Ғылыми және ғылыми техникалық субъект ретінде аккредиттеу туралы сертификат алды. Осылайша, университеттің профессорлық-оқытушылар құрамы 2018-2020 жылдарға арналған жобаларды қаржыландыру конкурсына Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігіне 2 өтініш берді.

            Университет қабырғасында 2018-2020 жылдарға арналған «Отандық тұзқұрамды және өсімдік шикізатын фармокологиялық зерттеулеріне негізделген жаңа косметологиялық өнімді алу және өндіру технологиясын жасау» тақырыбында ҚР БжҒМ ғылыми-зерттеу жобасын гранттық қаржыландыру бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді.  Қаржыландыру сомасы 32 400 000 теңгені құрайды. Сонымен қатар, жобаға Адам Мицкевич атындағы Познань мемлекеттік университетінің жетекші ғалымдары қатысты. Нәтижелері импакт-факторы нөлге тең емес халықаралық журналдарда 3 мақала, Scopus деректер базасындағы журналдарда 2 мақала және Білім және ғылым саласындағы бақылау комитетінде тіркелген журналда 4 мақала жарияланды. Сондай-ақ, жұмыс нәтижелері халықаралық конференцияларға ұсынылды.

               Зерттеудің негізгі бағыттары мен тақырыптары: 

Юриспруденция

1. ҚР Қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу, азаматтық және азаматтық іс жүргізу, әкімшілік және еңбек заңнамасын кодификациялау мәселелері;
2. Білім беру ұйымдары басшысының құзыретін дамыту жолдары;

Экономика және қаржы

1. Өңірлік жүйелерді дамытудың әлеуметтік-экономикалық мәселелері;
2. Аймақтық басқару жүйелерінің экономикалық және әлеуметтік қалыптасуы мен дамуы;
3. Агроөнеркәсіптік кешенді қаржыландыру және дамыту әдістерін зерттеу және дайындау;

 Қазақстанның географиясы және тарихы1., Қазақстан Республикасының экономикалық географиясын және туристік-рекреациялық ресурстарының өзекті мәселелерін зерттеу; Филология1.      Тіл және әдебиетті зерттеу және оқытудың өзекті мәселелері;2.      Түркі халықтарының мәдени мұраларын жіктеу; Информатика және математика1.      PROLOG тіліне жасанды интеллект базасында бағдарлама және алгоритм әзірлеу;2.      Қазіргі заманғы математика, физика және информатика пәндерінен студенттердің шығармашылық қабілеттерін және қолданбалы аспектілерін жетілдіру;3.      Студенттердің шығармашылық қабілеттерін жетілдіру және математиканың қолданбалы аспектілері; Жаратылыстану ғылымдар1. Оңтүстік Қазақстанның құрғақ климат жағдайында жаратылыстану ғылымының іргелі және қолданбалы мәселелерін шешу жолдарын зерттеу;2. ҚР-сы әртүрлі табиғи-климаттық аймақтары өсімдіктерінің химиялық құрамы мен қоректілік құндылығын зерттеу.  3. Қойдың ірі жүнді тұқымдарының ет өнімділігін арттыру мақсатында азықтандыру құрылымын жетілдіру есебінен рациондардың энергетикалық және протеинді қоректілігін арттыру әдістерін жасау.4. Оңтүстік Қазақстан облысындағы су көздерінің экологиялық жағдайын зерттеу;

5. Оңтүстік Қазақстанның дендрофлора ауруларының зиянкестері мен қоздырғыштарына қарсы кешенді әсер ететін биологиялық препаратты жасау;
6. Жазық егіншілік жағдайында тау сағыз скорзонерасын өсіру технологиясын жасау;

Педагогика

1. Әлемдік білім бері аясында интеграция талабына сай болашақ мамандардың жеке кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру.
2. Оқу орындарында салауатты тәрбие беру әдістері арқылы жастардың денсаулығы мен физикалық жағдайын жоғарлату мәселелері.
3. Бауыржан Момышұлы туындыларындағы тәрбие мен патриотизм мәселелері.м

Шымкент университеті профессор-оқытушылар құрамының ғылыми жарияланымдары

Шымкент университеті ғылыми-зерттеу жұмыстарымен үздіксіз айналысып отырады. Университет құрылымында «Ғылым бөлімі» құрылған. Сонымен қатар 3 ғылыми-зерттеу институты, Жас ғалымдар кеңесі, ғылыми үйірмелер жұмыс жасайды.

Университеттің ғылыми тақырыбы 2012 жылы «Қазақстанның әлемдік білім беру кеңістігіне ену жағдайындағы бәсекеге қабілетті жоғары кәсіби мамандарды қалыптастырудың инновациялық технологиялары» деп айқындалып, кафедралардағы тақырыптар осы аталған бағыт бойынша жүргізіліп келеді.

2012 жылы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, «Ғылым туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 23-бабына сәйкес университеттің 26 оқытушысы ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет субьектісі ретінде аккредитациядан өтіп, Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ғылыми және ғылыми-техникалық қызметі конкурсына қатысуға құқық беретін куәліктерін, ашқан жаңалықтары үшін патенттер алды.

Университетте Жас ғалымдар Кеңесі құрылған. Жас ғалымдар Кеңесінің жұмысы 7 негізгі бағытты қамтиды. Олар: әлеуметтік, оқу-әдістемелік, ғылыми-зерттеушілік, тәрбиелік, қоғамдық саяси, халықаралық байланыс, білім жетілдіру жұмыстары бойынша жүргізіліп келеді.

2011–2016 жылдар аралығында профессор-оқытушылар құрамы 23 монография, 40 оқу-әдістемелік құрал, 23 оқулық және ғылыми басылымдар мен конференция материалдарында 1400 ге жуық ғылыми мақалалар жариялады.

Ғылыми зерттеу институты туралы

«Аймақтың экономикалық мәселелері» ғылыми зерттеу институты 2012 жылы ашылды. 

«Аймақтың экономикалық мәселелері» орталығының директоры қызметін экономика ғылымдарының кандидаты Г.Абдикеримова атқарып келеді.

Ғылыми зерттеу институтының мақсаты – Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуындағы ғылыми-зерттеуді іске асыру.

Ғылыми институттың міндеттері: 

1. Ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижесі ретінде ақпараттық-аналитикалық матреиалдарды, брошюрларды, монографияларды, оқу құралдарын, оқулықтарды баспадан шығару;

2. Облыстық, республикалық және халықаралық деңгейдегі конференцияларға, мерзімдік басылымдарға ғылыми-зерттеу нәтижелерін жарыққа шығару. Мерзімдік ғылыми басылымдарға, конференцияларға қатысып, мақалалар жазу;

3. Оңтүстік Қазақстан облысыныңәлеуметтік-экономикалық дамуындағы ғылыми-зерттеу бағыттарын дамыту;

4. Қазақстандық, халықаралық, мемлекеттік, мемлекеттік емес, коммерциялық және қоғамдық ұйымдармен ғылыми-зерттеу серіктестігін; 

5. Қазақстанның экономикалық дамуын ақпараттық жүйеде халыққа таратуды жоғарлату;

6. Оқыту семинарларын, тернигтар өткізу.

  «Аймақтың экономикалық мәселелері» ғылыми зерттеу институты мүшелерінің тізімі: э.ғ.д., профессор С.Куашбай, э.ғ.д., профессор А. Умбиталиев, э.ғ.д., профессор А.Джуманов, Т. Бурлибаев, э.ғ.к., А. Садықбекова, э.ғ.к., Д.Куланова, э.ғ.к., Г.Абдикеримова, э.ғ.к., А. Сабдалина, Р.Кембаева, А. Ажибекова, С. Рысбаева, М.Стамкулова, Д. Асилбеков.

    «Аймақтың экономикалық мәселелері» ғылыми-зерттеу институтының ғылыми-зерттеу тақырыптары:

1 Аймақтық жүйелердің дамуының әлеуметтік-экономикалық мәселелері

2 Аймақтық басқару жүйесінің қалыптасуы мен дамуының экономикалық және әлеуметтік аспектілері

3 Агроөнеркәсіптік кешендерін қаржыландыру және дамытуды зерттеу мен өңдеу әдістері

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың “2019жыл – Жастар жылы” жолдауына негізделген «Ғылымдағы жастар – болашақтың уміті» республикалық ғылыми – практикалық конференциясы.

            ПОҚ-нің ғылыми басылымдары

            Шымкент университетінің профессор-оқытушылар құрамының ғылыми басылымдары

            Шымкент университетінің базасында ғылыми-зерттеу жұмыстары белсенді жүргізілуде. Зерттеу нәтижелері ПОҚ-нің басылымдарында көрсетілген.

            Бүгінгі таңда Шымкент университетінің профессор-оқытушылар құрамының 40-тан астам монографиялар, 80 оқу-әдістемелік құралдар, 25 оқу құралы, 2000 ғылыми басылымдар, олардың ішінде нөлдік импакт-факторы бар журналдарда 10-нан астам мақалалалары, ҒДРИ-ның (РИНЦ) журналдарында 80-нен астам мақалалары жарияланды.

«Жаратылыстану ғылымдарының іргелі және қолданбалы мәселелері» ғылыми-зерттеу институты

 2012 жылы Шымкент университетінің қабырғасында «Жаратылыстану ғылымдарының іргелі және қолданбалы мәселелері» ғылыми-зерттеу институты құрылды. ҒЗИ негізгі мақсаты жаратылыстану ғылымының мамандарына оқу және зерттеу процесстерін интеграциялау. ҒЗИ жұмыстарына ПОҚ, магистранттар және студенттер қатысады.

            ҒЗИ құрылымы. Зерттеу институты үш арнайы зертханадан тұрады:
         - иономер, КФК, муфельдік пеш, электрондық таразылар, аналитикалық таразылар, центрифуга сияқты заманауи зертханалық жабдықпен жабдықталған су мен топырақтың химиялық анализіне арналған химиялық лаборатория;

          - жарық стеллаждар мен тарпа шкафтарымен қамтамасыз етілген фитоэкология зертханасы;

        - микробиологиялық және фитопатологиялық зерттеулержүргізетін тарпа шкафтары, залалсыз бокс, ЛОМО жарық микроскоптары, тоңазытқыш камералар, термостат, шейкерлер, кептіру шкафтары, автоклавпен камтамасыз етілген зертхана.

ҒЗИ құрамы: Зерттеу институтында 27 қызметкер бар, олардың ішінде 3 ғылым докторы, 6 ғылым кандидаттары, 2 PhD докторы, 11 магистр және 5 бакалавр кіреді.  

      Ғылыми-зерттеу институтының директоры, биология ғылымдарының докторы, доцент Ешибаев А.А., 140-тан астам ғылыми мақалалардың, 3 оқулықтың, 10 инновациялық патенттің және 1 өнертабыстың Еуразиялық патентінің, 3 монографияның, 1 электронды оқулықтың және көптеген оқу-әдістемелік құралдардың авторы. Зерттеу қызметінің негізгі бағыттары, фитоэкологиясы, Қазақстанның оңтүстігінің бұзылған экожүйелерін фитореактивациялаудың биологиялық технологияларын дамыту, дендофлораны зиянкестер мен аурулардан қорғау, сондай-ақ оңтүстік аймақтың жабайы флорасының өсімдіктерінің гемостатикалық препараттарын өндіру мүмкіндігін пайдалану мүмкіндігі.

    Бас ғылыми қызметкер, биология ғылымдарының докторы, профессор А. Исаева, 300-ден астам ғылыми мақалалардың, 10 оқулықтың, 2 электронды оқулықтың, 33 ҚР инновациялық патентінің және 2 өнертабысқа арналған Еуразиялық патенттің авторы, 7 монография және 50-ден астам білім берудің авторы. әдістемелік нұсқаулар. Ғылыми қызметтің негізгі бағыты - Қазақстанның бұзылған экожүйелерін биоремедиациялаудың биологиялық технологиясын жасау, кеңейтілген микробтық агенттерді қолдану арқылы тау-кен және металлургиялық қалдықтардан бағалы компоненттерді биосілтісіздендіру.

     Бас ғылыми қызметкер, а-ш.ғ.д., доцент Күзембайұлы Ж., 110-нан астам ғылыми мақалалардың, 2 оқулықтың, өнертабысқа арналған 5 инновациялық патенттің, 1 монография, 10-дан астам оқу-әдістемелік құралдардың авторы. Ғылыми қызметтің негізгі бағыты құрғақ климаттық жағдайларда жемшөп өндіретін энергия тиімді және экологиялық таза технологияларды дамыту болып табылады.

Ғылыми-зерттеу институтында Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылыми-техникалық ақпарат орталығы мақұлдаған 5 ғылыми тақырып бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді:

1. Оңтүстік Қазақстанның құрғақ климат жағдайында жаратылыстану ғылымының іргелі және қолданбалы мәселелерін шешу жолдарын зерттеу;

2. Тұздық шаруашылық жағдайында tausagyz scorzonera  өсіру технологиясын жасау;

3. Қазақстанның оңтүстігіндегі өсімдік шикізатының негізінде гемостатикалық биологиялық өнімді дайындау технологиясын жасау;

4. Ұсақ жапырақты талдардың  патогендеріне қарсы биологиялық өнімді өндіру технологиясын жасау;

5. Қазақстанның оңтүстігіндегі жабынды топырақта бағалы және емдік қасиеттері бар өсімдіктерді өсіру технологиясы 

Зерттеу институтының қызметкерлері ҚР БҒМ ұсынылған ғылыми бағдарламалар мен жобалар конкурстарына белсене қатысады. «Ұсақ жапыраты талдардың ауруын туғызатын ағзаларға қарсы биопрепарат жасау» тақырыбы бойынша жалпы сомасы 10 млн№теңгені құрайтын жоба орындалды (2012-2014).  2018-2020 жылдар аралығында ғылыми жобаларды іске асаын гранттық қаржыландыру конкурсына қатысқан АР05131728 «Разработка технологии производства и получение прототипов новой косметологической продукции на основе фармакологических исследований отечественного солесодержащего и растительного сырья» жобасы Шымкент университетінің негізінде орындалып жатыр. Қаржыландыру сомасы 2018-2020 жылдарға 32 400 000 теңгені құрайды.

         Институттың ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелері халықаралық ғылыми журналдарда импакт-факторы нөлден жоғары, сондай-ақ ҒДРИ (РИНЦ) деректер базасында журналдарда жарияланған халықаралық ғылыми конференцияларда ұсынылған.

        Зерттеу нәтижелері бойынша импакт-факторы нөлден жоғары журналдарда 40-тан астам ғылыми мақалалар жарияланды, Қазақстан Республикасының 12 инновациялық патенті алынды. 4 ғылыми әзірлемелердің нәтижелері өндіріске енгізілді және актілерді растады.

www.scopus.com/home.uri - Скопус базасы

www.allconferences.com – Конференция базасы

www.elibrary.ru – РИНЦ базасы

http://control.edu.gov.kz/ru/perechen-izdaniy-rekomenduemyh-komitetom-po-kontrolyu-v-sfere-obrazovaniya-i-nauki-ministerstva - ҚР БҒМ базасында тіркелген журналдар тізімі

.

Ғылым бөлімінің қызметі университеттің ғылыми-ұйымдастырушылық, ғылыми-өндірістік және халықаралық байланыс қызметі туралы мәселелерді шешуге бағытталған.

Ғылым бөлімінің негізгі мақсаты – профессор-оқытушылар құрамы мен студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру мен үйлестіру.

Ғылым бөлімнің негізгі міндеттері:

• Университеттің құрылымдық бөлімшелерімен орындалатын ғылыми-зерттеу жұмыстарының тематикалық жоспарын бақылау, іргелі және қолданбалы зерттеулердің жылдық, болашақтағы және жалпы жоспары бойынша мәліметтер дайындау;
• Жоспарға сәйкес міндеттердің орындалуын бақылау, нормативті талаптарға сәйкес келісімшарт міндеттерін, келісілген құжаттардың толық және сапалы орындалғанын бақылау;
• Ғылыми зерттеулерді ақпараттық және нормативті қамтамасыз ету, математика, жаратылыстану, техникалық және гуманитарлық ғылым салалары бойынша іргелі және қолданбалы зерттеулердің қаржылардыру көздерін ізденуді қамтамасыз ету;
• ҚР Үкіметімен, ҚР Ұлттық академиясымен, еліміздің компанияларымен және өнеркәсіптерімен, халықаралық және республикалық қорлармен тапсырылған маңызды ғылыми бағдарламаларды орындауда университеттің ғалымдары мен мамандарын қатыстыруды қамтамасыз ету;
• Университеттің ғылыми-техникалық қызметтері бойынша ақпараттар, рефераттар, мінездемелер және баяндамалар дайындау;
• Университеттің инновациялық қызметін басқару;
• Университеттің ғылыми және инновациялық қызметтері бойынша жыл сайынғы статистикалық есептерді дайындау;
• Университеттің ғылыми-өндірістік және ендіру бөлімшелерін, уақытша творчествалық ұжымдарды құру туралы ұсыныстарды дайындау мен басқару;
• Университеттің материалды-техникалық базасын модернизациялау мен жаңарту бойынша ұсыныстарды дайындау;
• Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстары мониторингін;
• Студенттердің ғылыми шараларын ұйымдастыруды қамтамасыз ету;
• Халықаралық, республикалық және университеттік ғылыми конференциялар, семинарлар, симпозиумдар ұйымдастыру;
• Ғалымдардың өндірістермен және компаниялармен, потенциалды инвесторлар есебінде әртүрлі қорлармен байланыс орнатуды қамтамасыз ету.