Университет 2011-2016 жылдары аралығында ғылыми-зерттеу жұмыстары жөнінде көптеген мекемелермен келісім-шартқа отырып, жұмыс жасап келеді.

- М.Әуезов атындағы ОҚМУ-дің «Түркітану» ғылыми-зерттеу орталығымен;

- Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетімен;

- Қ.А. Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік университетімен;

- Ғылым Академиясы жанындағы Экономика институтымен;

- Ташкент мемлекеттік экономикалық университетімен;

- Ұлттық ғылыми-зерттеу технологиялық университетімен (Москва);

- Бабаджан Гафуров атындағы Худжанд мемлекеттік университетімен;

- К. Карасаев атындағы Бішкек гуманитарлық университетімен;

- Сочи сән, бизнес және құқық институтымен;

- Кары-Ниязи атындағы өзбек педагогикалық ғылыми-зерттеу институтымен;

- Москва халықаралық жоғары мектебі «МИРБИС (Москва)

- М.Рысқұлбеков атындағы  Қырғыз мемлекеттік экономикалық университетімен;

- И.Арабаев атындағы Қырғыз мемлекеттік университетімен;

- Гедиз Университетімен;

- Кәсіподақ мамандарының біліктілігін арттыру институтымен (Беларусь).

- Сібір үздіксіз қосымша білім беру институтымен;

- Coventry University

- Экспедиджи Инк. (Expedigy.Inc.) ғылыми-консультациялық компаниясы (АҚШ, Калифорния штаты) арасында биология саласы бойынша ғылыми жұмыстар жөнінде меморандум;

- Германияның Аахенск университетінің Клеткалар және микробиология ғылыми-зерттеу лабароториясымен.

Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмысына тарту, олардың шығармашылық белсенділігін дамыту, оларды заманауи ғылымның көкейкесті мәселелерін шешуге тарту, студенттердің білім және ғылым байланыстарын дамытуға көмектесу – мамандар даярлаудағы негізгі мақсат болып табылады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстары университеттегі мамандар дайындаудың, оқу-тәрбие және ғылыми-инновациялық ажырамас бөлшегі болып табылады. Ғылыми-зерттеу жұмысы болашақ мамандардың университетте алған білімін, дағдысын жүзеге асыруға дайындығын қалыптастыруға, ғылыми әдістемені, зерттеу тәжірибесін меңгеруге көмектеседі. Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмысына тарту олардың әлеуетін ғылымның және техниканың түрлі көкейкесті мәселелерін шешуге паудалануға мүмкіндік береді. 

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру мен дамытудың негізгі мақсаты жоғары кәсіби білімі бар мамандар даярлаудың деңгейін көтеру, және әрі қарай магистратурада оқитын талантты жастарды анықтау, университеттің педагогикалық кадрларын толықтыру болып табылады.  

СҒЗЖ негізгі міндеттері:

1. Ғылыми қызметке талабы бар дарынды студенттерді анықтау;

2.Отандық және шетелдік ғылыми-әдістемелік зерттеулер тәжірибесінде және нәтижелерінде негіз болатын жастардың ғылыми шығармашылығын дамытуға қолайлы жағдай жасау;

3. Студенттің жан-жақты дамуына, өзін-өзі бағалауының қалыптасуына, өзіндік жұмыс дағдысын және шығармашылық ұжымда жұмыс істеуге, ғылыми-зерттеу әдістемесін меңгеруге көмектеседі.

4. Ғылым мен техниканың түрлі саларындағы басым бағыттар бойынша қолданбалы, іргелі, іздену, әдістемелік және педагогикалық ғылыми зерттеулер жүргізуге студенттердің қатысуын қамтамасыз ету;

5. ЖОО-ның педагогикалық және ғылыми кадрларын толықтыру үшін қабілетті, дарынды және талантты жастарды тиімді іріктеуді қамтамасыз ету;

6. Ғылым мен техниканың түрлі саларындағы ғылыми-техникалық мәселелерді шешуге арналған оқытушылар мен студенттердің ғылыми-практикалық әлеуетін біріктіру.

СҒЗЖ негізгі бағыттары:

- ЖОО ішінде пәндік олимпиадалар мен мамандықтар бойынша конкурстар ұйымдастыру және жүргізу;

- республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадаларға  қатысу;  

- студенттер жұмысымен республикалық конкурсқа қатысу;  

- түрлі деңгейдегі ҒТК баяндамалар дайындау және қатысу;

- студенттермен магистранттарды орындаушы ретінде мемлекеттік бюджеттік және шаруашылық келісім бойынша жұмысқа тарту;

- курс жұмыстары мен диплом жобалары конкурстарын ұйымдастыру және өткізу, қатысу;

 - ғылыми мақалалар мен тезистер дайындау және жариялау;

- еліміздің және шетелдердің жоо-ның құрылымдық бөлімшелерімен байланысты жүзеге асыру;

- студенттердің ғылыми үйірмелерінің жұмысы.

ЖОО өткізілетін ғылыми-зерттеу, ғылыми-техникалық, жоба және басқа да жұмыстарға студенттердің тікелей қатысуы СҒЗЖ ұйымдастыру формасы және іс-шаралар жүйесімен қамтамасыз етіледі. Олар үш топқа бөлінеді: 

- оқу процесіне қосылатын ғылыми-зерттеу жұмысы;

- оқу мерзімінен тыс уақытта орындалатын ғылыми-зерттеу жұмысы;

- ғылыми, ғылыми-техникалық жалпы ұйымдастыру шаралары, оның ішінде СҒЗЖ жүйесін дамытуды ынталандыратын жарыстар, студенттер шыгармашылығы (студенттік ғылыми конференциялар, семинарлар, студенттік олимпиадалар, конкурстар және т.б.), студенттердің ғылыми еңбегінің нәтижелілігін және тиімділігін анықтайтын (жарияланымдар, ғылыми есептердегі авторлық, жарыс шараларының марапаттары) іс-шаралар.

Оқу процесіне қосылатын ғылыми-зерттеу жұмыстары оқу тапсырмаларының, оны ішінде өндірістік және оқу практикаларын, зертханалық жұмыстарды, ғылыми зерттеу сипаттағы курстық және бітіру біліктілік жұмыстардың орындалуын қарастырады. 

Студенттердің оқудан тыс уақытта орындалатын ғылыми-зерттеу жұмыстары мынадай формаларда жасалады: 

• Студенттік ғылыми семинарлардағы, конференциялардағы, конкурстардағы жұмыстары;

• Студенттік ғылыми және ғылыми-техникалық бірлестіктер (студенттік ғылыми қоғамда, конструкторлық, жоба, технологиялық, ғылыми ақпарат, аударма, экономикалық және басқа бюроларда, шығармашылық шеберханаларында және үйірмелерде, ғылыми-техникалық шығармашылық орталықтарында, ҒЗИ және т.с.).

СҒЗЖ-ның үдемелі формалары:

• мекемелерге көмектесуге бағытталған  жазғы немесе өндірістік практика кезеңінде ұйымдастырылатын студенттік шығармашылық топтар, жұмыстар;

• курстық және диплом жобаларын өндіріске енгізу бойынша шығармашылық топтар;

• кафедрааралық студенттік ғылыми үйірмелер.

Қазіргі уақытта СҒЗЖ-нің түрлі формаларымен студенттердің  70%-ы қамтылған.

Студенттік ғылыми-үйірмелер жалпы ғылыми және арнайы кафедраларда, жоо ғылыми бөлімдерінде ұйымдастырылады. Онда студенттер отандық шетелдік арнайы әдебиеттер бойынша аннотациялар, рефераттар жасайды. Сынақ жүргізу дағдысын және алынған нәтижелерді өңдеуді меңгереді. Үйірме отырысында, кафедраның ғылыми семинарларында пайдаланатын көрнекі құралдар, зертханалық құрылғылар және оқытудың техникалық құралдарын жобалайды және дайындайды.

Ғылыми-зерттеу жұмыстарын белсенді және жүйелі жүргізіп жүрген студенттер, студенттік ғылыми қоғамдастыққа (СҒҚ) бірігеді. 

Студенттердің ғылыми-зерттеу қызметін белсендендіруде ұйымдастыру-жаппай іс-шаралардың ролі маңызды:

• Жыл сайынғы университетте өткізілетін студенттік ғылыми-практикалық коференциялар;

• Республикалық, аймақаралық, ЖОО-ішілік, ғылыми және ғылыми-практикалық конференциялар, семинарлар, симпозиумдар, жиналыстар;

• Жастардың ғылыми шығармашылық көрмесі;  

• Жыл сайынғы ҚР ЖОО-да жаратылыстану, техникалық, әлеуметтік-гуманитарлық және экономикалық ғылымдар бойынша СҒЗЖ республикалық конкурс;

• студенттерді ең жақсы студенттік ғылыми-зерттеу жұмысы сыйлығын алуға ұсыну.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелері арнайы студенттік ғылыми конференцияларда, семинарларда баяндалады.

Студенттердің баяндамасы жазбаша түрде, жазбаша жұмыстарға қойылатын талаптарға сай рәсімделеді және ұсынылады. Студенттің баяндамасы орындалған зерттеулердің есебі немесе ғылыми жұмыстардың аяқталған кезеңіндегі есебі болуы мүмкін. 

Семинарды студент баяндамасының нәтижесін талқылағаннан кейін орындалған жұмыстың жан-жақты бағасын, жетістіктері мен кемшіліктерін айқындайтын ғылыми жетекші жүргізеді.  

Семинарда баяндамаларды ғылыми конференцияларға ұсыну туралы, студенттік жұмыстардың жариялануы және оларды конкурсқа ұсыну туралы мәселелер шешіледі.

Ғылыми зерттеу материалдары бойынша студенттер республикалық және халықаралық деңгейдегі олимпиадаларға, семинарларға, конференцияларға қатысу үшін іссапарларға шығады.

2011-2016 жылдары аралығында университетте 6 студенттік ғылыми-практикалық конференция өткізілді:

2012 жылы «Қазіргі жағдайдағы мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясат және оны іске асыру мүмкіндіктері» республикалық конференциясы;

2013 жылы «Студенттік ғылымның даму перспективалары және бәсекеге қабілетті мамандарды дайындаудағы білім беру мен зерттеу үрдістерін интеграциялаудың маңызы» аймақтық конференциясы;

2014 жылы «Қазақстан 2050 стратегиясы аясында білім, ғылым және инновация дамуының басым бағыттары» халықаралық конференциясы;

2015 жылы «Қазіргі жағдайдағы жоғары оқу орындарындағы ғылым мен білімнің даму болашағы» халықаралық конференциясы;

2016 жылы «Білім және ғылым интеграциясы – болашаққа нық қадам» республикалық конференциясы;

Ғылыми-зерттеу жұмыстарында жеткен табыстары үшін студенттер құрмет грамоталарымен, дипломдармен, бағалы сыйлықтармен марапатталады, айтулы көрмелерге, конференцияларға, конкурстарға, олимпиадаларға қатысу үшін мадақталып, жіберіледі. 

Университетте студенттерді ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-құрастыру жұмыстарына тарту бойынша жұмыстар жүргізіледі.

Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындауға тартуда және СҒЗЖ ұйымдастырудағы оң өзгерістерді атап өту қажет. Біздің университетіміздегі оң үрдістер бұдан әрі де дами беретініне сенімдіміз. 

   Жас ғалымдар кеңесі (ЖҒК) – Шымкент университетінің ректорының тапсырмасы бойынша құрылды және әлеуметтік бірлестік болып табылады. Кеңес қызметі Шымкент университеті жас ғалымдарын ғылыми -зерттеулер мен инновациялық қызметтерге қатысу арқылы шығармашылық ғылыми белсенділігін дамытуға көмек көрсету.

Шымкент университеті Жас ғалымдар жұмысы бекітілген ЖҒҚ жоспары бойынша жүзеге асырылып, оның шеңберінде келесі іс-шаралар орындалады:

• ғылыми-техникалық шығармашылық және ғылыми зерттеулердің нәтижелерін жүзеге асыруға көмектесетін талантты жастардың бастамаларын қолдау;• университеттің жас ғалымдар қауымдастығы, ғылыми –зерттеу процесінде олардың қызығушылығын танытып, қызметін қолдау;• жас ғалымдар қауымдастығы арасында шығармашылық байланыс орнату;• материалдарды, семинарларды, конференцияларды және симпозиумдарды жариялау арқылы тәжірибе мен ақпарат алмасу;• жас ғалымдардың үздік тәжірибелерін және ғылыми-техникалық жетістіктерін қалпына келтіру және тарату;

• жас ғалымдардың ғылыми қызметінің ұйымдастырылуы мен қаржылық қолдау көрсетілуіне және олардың Қазақстан мен шетелдерде өткізілетін түрлі ғылыми-зерттеу жобаларына, бағдарламаларға, ғылыми тағылымдарға, конкурстарға, ғылыми конференциялар мен семинарларға қатысуына ықпал ету;
• жас ғалымдардың ғылыми зерттеулеріне қолдау көрсететін (грант бөлетін) ғалами жобалар, бағадарламалар мен қорлар туралы, елімізбен шетелдегі ғылыми және білім беру орталықтары, сондай-ақ Қазақстан мен алыс және жақын шетелдерде өткізілетін бейінді іс-шаралар (конференциялар, семинарлар) туралы ақпарат беру;
• уздік ғылыми-тиехникалық өнім конкурсын, ғылыми конференциялар, семинарлар, дөңгелек үстелдер ұйымдастыру және өткізуге ықпал ету, жас ғалымдарға ғылыми мақалалары мен баяндамаларын жариялауға көмек көрсету;

 Жас ғалымдар кеңесі құрамына 42 жас ғалым, оның ішінде 18 магистрлер кіреді.

Ғылыми-зерттеу жұмыстарының тақырыптары

                Университеттің негізгі міндеті - Қазақстан Республикасының экономикасын көтеру мен тұрақтандыруға бағытталған ғылыми зерттеулерді жоспарлау, ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және қамтамасыз ету, жоғары білікті ғылыми кадрларды даярлау, зерттеу нәтижелерін оқу процесіне және өндіріске ендіру.

               Шымкент университеті 2018 жылдың қаңтарында «Ғылыми және ғылыми техникалық субъект ретінде аккредиттеу туралы сертификат алды. Осылайша, университеттің профессорлық-оқытушылар құрамы 2018-2020 жылдарға арналған жобаларды қаржыландыру конкурсына Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігіне 2 өтініш берді.

            Университет қабырғасында 2018-2020 жылдарға арналған «Отандық тұзқұрамды және өсімдік шикізатын фармокологиялық зерттеулеріне негізделген жаңа косметологиялық өнімді алу және өндіру технологиясын жасау» тақырыбында ҚР БжҒМ ғылыми-зерттеу жобасын гранттық қаржыландыру бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді.  Қаржыландыру сомасы 32 400 000 теңгені құрайды. Сонымен қатар, жобаға Адам Мицкевич атындағы Познань мемлекеттік университетінің жетекші ғалымдары қатысты. Нәтижелері импакт-факторы нөлге тең емес халықаралық журналдарда 3 мақала, Scopus деректер базасындағы журналдарда 2 мақала және Білім және ғылым саласындағы бақылау комитетінде тіркелген журналда 4 мақала жарияланды. Сондай-ақ, жұмыс нәтижелері халықаралық конференцияларға ұсынылды.

               Зерттеудің негізгі бағыттары мен тақырыптары: 

Юриспруденция

1. ҚР Қылмыстық және қылмыстық іс жүргізу, азаматтық және азаматтық іс жүргізу, әкімшілік және еңбек заңнамасын кодификациялау мәселелері;
2. Білім беру ұйымдары басшысының құзыретін дамыту жолдары;

Экономика және қаржы

1. Өңірлік жүйелерді дамытудың әлеуметтік-экономикалық мәселелері;
2. Аймақтық басқару жүйелерінің экономикалық және әлеуметтік қалыптасуы мен дамуы;
3. Агроөнеркәсіптік кешенді қаржыландыру және дамыту әдістерін зерттеу және дайындау;

 Қазақстанның географиясы және тарихы1., Қазақстан Республикасының экономикалық географиясын және туристік-рекреациялық ресурстарының өзекті мәселелерін зерттеу; Филология1.      Тіл және әдебиетті зерттеу және оқытудың өзекті мәселелері;2.      Түркі халықтарының мәдени мұраларын жіктеу; Информатика және математика1.      PROLOG тіліне жасанды интеллект базасында бағдарлама және алгоритм әзірлеу;2.      Қазіргі заманғы математика, физика және информатика пәндерінен студенттердің шығармашылық қабілеттерін және қолданбалы аспектілерін жетілдіру;3.      Студенттердің шығармашылық қабілеттерін жетілдіру және математиканың қолданбалы аспектілері; Жаратылыстану ғылымдар1. Оңтүстік Қазақстанның құрғақ климат жағдайында жаратылыстану ғылымының іргелі және қолданбалы мәселелерін шешу жолдарын зерттеу;2. ҚР-сы әртүрлі табиғи-климаттық аймақтары өсімдіктерінің химиялық құрамы мен қоректілік құндылығын зерттеу.  3. Қойдың ірі жүнді тұқымдарының ет өнімділігін арттыру мақсатында азықтандыру құрылымын жетілдіру есебінен рациондардың энергетикалық және протеинді қоректілігін арттыру әдістерін жасау.4. Оңтүстік Қазақстан облысындағы су көздерінің экологиялық жағдайын зерттеу;

5. Оңтүстік Қазақстанның дендрофлора ауруларының зиянкестері мен қоздырғыштарына қарсы кешенді әсер ететін биологиялық препаратты жасау;
6. Жазық егіншілік жағдайында тау сағыз скорзонерасын өсіру технологиясын жасау;

Педагогика

1. Әлемдік білім бері аясында интеграция талабына сай болашақ мамандардың жеке кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру.
2. Оқу орындарында салауатты тәрбие беру әдістері арқылы жастардың денсаулығы мен физикалық жағдайын жоғарлату мәселелері.
3. Бауыржан Момышұлы туындыларындағы тәрбие мен патриотизм мәселелері.м

Шымкент университеті профессор-оқытушылар құрамының ғылыми жарияланымдары

Шымкент университеті ғылыми-зерттеу жұмыстарымен үздіксіз айналысып отырады. Университет құрылымында «Ғылым бөлімі» құрылған. Сонымен қатар 3 ғылыми-зерттеу институты, Жас ғалымдар кеңесі, ғылыми үйірмелер жұмыс жасайды.

Университеттің ғылыми тақырыбы 2012 жылы «Қазақстанның әлемдік білім беру кеңістігіне ену жағдайындағы бәсекеге қабілетті жоғары кәсіби мамандарды қалыптастырудың инновациялық технологиялары» деп айқындалып, кафедралардағы тақырыптар осы аталған бағыт бойынша жүргізіліп келеді.

2012 жылы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, «Ғылым туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 23-бабына сәйкес университеттің 26 оқытушысы ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет субьектісі ретінде аккредитациядан өтіп, Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ғылыми және ғылыми-техникалық қызметі конкурсына қатысуға құқық беретін куәліктерін, ашқан жаңалықтары үшін патенттер алды.

Университетте Жас ғалымдар Кеңесі құрылған. Жас ғалымдар Кеңесінің жұмысы 7 негізгі бағытты қамтиды. Олар: әлеуметтік, оқу-әдістемелік, ғылыми-зерттеушілік, тәрбиелік, қоғамдық саяси, халықаралық байланыс, білім жетілдіру жұмыстары бойынша жүргізіліп келеді.

2011–2016 жылдар аралығында профессор-оқытушылар құрамы 23 монография, 40 оқу-әдістемелік құрал, 23 оқулық және ғылыми басылымдар мен конференция материалдарында 1400 ге жуық ғылыми мақалалар жариялады.

Ғылыми зерттеу институты туралы

«Аймақтың экономикалық мәселелері» ғылыми зерттеу институты 2012 жылы ашылды. 

«Аймақтың экономикалық мәселелері» орталығының директоры қызметін экономика ғылымдарының кандидаты Г.Абдикеримова атқарып келеді.

Ғылыми зерттеу институтының мақсаты – Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуындағы ғылыми-зерттеуді іске асыру.

Ғылыми институттың міндеттері: 

1. Ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижесі ретінде ақпараттық-аналитикалық матреиалдарды, брошюрларды, монографияларды, оқу құралдарын, оқулықтарды баспадан шығару;

2. Облыстық, республикалық және халықаралық деңгейдегі конференцияларға, мерзімдік басылымдарға ғылыми-зерттеу нәтижелерін жарыққа шығару. Мерзімдік ғылыми басылымдарға, конференцияларға қатысып, мақалалар жазу;

3. Оңтүстік Қазақстан облысыныңәлеуметтік-экономикалық дамуындағы ғылыми-зерттеу бағыттарын дамыту;

4. Қазақстандық, халықаралық, мемлекеттік, мемлекеттік емес, коммерциялық және қоғамдық ұйымдармен ғылыми-зерттеу серіктестігін; 

5. Қазақстанның экономикалық дамуын ақпараттық жүйеде халыққа таратуды жоғарлату;

6. Оқыту семинарларын, тернигтар өткізу.

  «Аймақтың экономикалық мәселелері» ғылыми зерттеу институты мүшелерінің тізімі: э.ғ.д., профессор С.Куашбай, э.ғ.д., профессор А. Умбиталиев, э.ғ.д., профессор А.Джуманов, Т. Бурлибаев, э.ғ.к., А. Садықбекова, э.ғ.к., Д.Куланова, э.ғ.к., Г.Абдикеримова, э.ғ.к., А. Сабдалина, Р.Кембаева, А. Ажибекова, С. Рысбаева, М.Стамкулова, Д. Асилбеков.

    «Аймақтың экономикалық мәселелері» ғылыми-зерттеу институтының ғылыми-зерттеу тақырыптары:

1 Аймақтық жүйелердің дамуының әлеуметтік-экономикалық мәселелері

2 Аймақтық басқару жүйесінің қалыптасуы мен дамуының экономикалық және әлеуметтік аспектілері

3 Агроөнеркәсіптік кешендерін қаржыландыру және дамытуды зерттеу мен өңдеу әдістері

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың “2019жыл – Жастар жылы” жолдауына негізделген «Ғылымдағы жастар – болашақтың уміті» республикалық ғылыми – практикалық конференциясы.

            ПОҚ-нің ғылыми басылымдары

            Шымкент университетінің профессор-оқытушылар құрамының ғылыми басылымдары

            Шымкент университетінің базасында ғылыми-зерттеу жұмыстары белсенді жүргізілуде. Зерттеу нәтижелері ПОҚ-нің басылымдарында көрсетілген.

            Бүгінгі таңда Шымкент университетінің профессор-оқытушылар құрамының 40-тан астам монографиялар, 80 оқу-әдістемелік құралдар, 25 оқу құралы, 2000 ғылыми басылымдар, олардың ішінде нөлдік импакт-факторы бар журналдарда 10-нан астам мақалалалары, ҒДРИ-ның (РИНЦ) журналдарында 80-нен астам мақалалары жарияланды.